[Krystyna]

Fiołek (Viola L.)
Rodzaj roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae), liczący 400–500 gatunków, rosnących w umiarkowanej i subtropikalnej strefie półkuli północnej.
Gatunkiem typowym jest fiołek wonny (Viola odorata L.)

Do rodziny fiołków należy ponad 500 roślin, kwiatów, ziół, pnączy a nawet drzew.
Są wśród nich min. begonia czy papaja.
W Polsce występuje ponad 50 gatunków fiołka.
Kwiaty fiołka oprócz koloru fioletowego w zależności od gatunku mogą przybierać fioletowe odcienie niebieskiego, kolor żółty, biały, czy kremowy, a niektóre są dwukolorowe, najczęściej niebiesko żółte.

Fiołek był od wielu wieków wykorzystywany jako składnik perfum, środków farmaceutycznych, afrodyzjaków, słodyczy, likierów.
Do produkcji perfum wykorzystywany był już w starożytności przez Arabów.

Obecność w kulturze i symbolice
W powszechnej tradycji fiołek symbolizuje skromność, niewinność, cnotę, pokorę, wierność, stałość w uczuciach, szczerość, prawdę, tajemnicę, piękno, miłość, namiętność, aromat, wiosnę
Według mitologii greckiej wyrósł z krwi Ajaksa Wielkiego lub wykastrowanego Attisa albo powstał z oddechu Io
Był poświęcony Afrodycie i znienawidzony przez Persefonę
W starożytnej Grecji fiołki wieńczyły głowy biesiadników (sądzono, iż chronią od upicia się i migreny) i zdobiły tyrsy podczas uczt
W starożytnym Rzymie obchodzono święto ku czci duchów zmarłych, Violaria, kiedy to przystrajano groby fiołkami
wykaz gatunków i inne informacje, tutaj

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Fiołek
Te fijołki, co mnie nęcą,
Te nie siedzą skryte w trawie,
Lecz spod długiej, ciemnej rzęsy
Patrzą na mnie tak ciekawie.
Adam Asnyk, Fijołki

Mitologia grecka mówi, że Zeus poprosił Ziemię by stworzyła najpiękniejsze kwiaty dla Io, którą kochał.
Tak powstały fiołki (po grecku "Ion").
Starożytni Grecy wierzyli, że fiołek to kwiat płodności, długowieczności i optymizmu.
Istnieje też mit, który mówi, że fiołki wyrosły z krwi Ajaksa.
Fiołek jest symbolem Aten.
Wierzono w jego właściwości chłodzące i uśmierzające ból głowy - noszono na głowach wieńce z fiołków.
Tak Grecy jak i Rzymianie pijali wino z fiołkami.

Fiołek jest także symbolem miasta Tuluzy.
Złoty fiołek wręczano tam jako symbol uznania najznamienitszym uczonym już w 1323 roku w czasie Igrzysk Kwiatowych.
Do dziś jest też wręczany laureatom Académie Française.

Fiołek był kwiatem Bonapartych.
Józefina nosiła fiołki w czasie pierwszego spotkania z Napoléonem Bonaparte, który później nigdy nie zapomni o ofiarowaniu jej bukieciku fiołków w każdą rocznicę ślubu.
Fiołki towarzyszyły także miłości Eugenii i Napoléona III i stały się jednym z symboli ich panowania.
Po śmierci Józefiny Napoleon zasadził na jej grobie fiołki.
Przed zesłaniem na na wyspę Św. Heleny zerwał kilka kwiatów z jej grobu i nosił je zawsze, zamknięte w puzderku - medalionie, do końca swego życia.
Napoleona I, który na Elbie obiecywał przyjaciołom, że powróci do Francji kiedy zakwitną fiołki, nazwano Kapralem Fiołkiem.
Kiedy wylądował we Fréjus, na ulicach Paryża kobiety rozdawały przechodniom fiołki pytając
"Aimez vous les violettes? (Czy lubisz fiołki?)".
Potwierdzenie miało oznaczać zwolennika Napoleona.

Po separacji z Napoleonem cesarzowa Maria Luiza stworzyła w Parmie "przemysł" fiołkowy.
W Grasse pierwsze plantacje fiołków powstały w 1867 roku.

Św. Fina z San Gimignano
Święta dziewica (1238-1253).
Znana również pod imieniem: Serafina, Józefina, Fina dei Ciardi .
Do dziś na murach San Gimignano rosną białe fiołki, nazywane fiołkami św. Finy.
więcej na tej stronie

Milosc jest bukietem fiolków („L'amour est un bouquet de violettes… ")
- spiewal przez dlugie lata Louis Mariano, ulubieniec kobiet na calym swiecie.
źródło
źródło

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Fiolek symbolizuje niewinność, cnotę, pokorę, skromność; prawdę, tajemnicę; stałość w uczuciach, wierność, miłość, szczęście; namiętność; szczerość; zadumę; cierpienie; przebudzenie się wiosny; aromat; piękno; przemijanie, krótkotrwałość, żałobę.

Fiołek w mit. gr. powstać miał z oddechu lo albo z krwi wykastrowanego Attisa (dlatego wieszano girlandy z fiołków na ,,drzewach Attisa”) a. Ajaksa Wielkiego;

fiołek był świętym kwiatem gr. jako zwiastun wiosny.
Fiołek atrybutem Ateny, muz, nimf Plejad (córek Atlasa), nimfy Eurydyki (żony Orfeusza);
poświęcony boginiom miłości, np. Afrodycie łon;
w Indiach — emblemat lingamu (męskich narządów płciowych).

Fiołek — subtelne uczucie; w wielu krajach europ, delikatny wyraz miłości dziecka do matki,
narzeczonego do narzeczonej.

Fiołek zob. Lilia (kuszenie, brama Piekieł); fiołki były znienawidzone przez Persefonę. Fiołek — Ateny.
Arystofanes w komediach Acharniacy (637) i Rycerze (1323 i 1328)
oraz Pindar w jednym z dytyrambów nazywają Ateny iostephanos
’(miastem) wieńczonym fiołkami’;
może to gra słów: gr. ton ’fiołek’ i łon, legendarny eponiczny protoplasta Jonów i król Aten;
wg innej etymologii lud. nazwa ion pochodzić ma od lo, która, przemieniona przez Herę w jałowicę, miała się żywić fiołkami.

Fiołek — uczta, biesiada.
Grecy wkładali na głowy wieńce z fiołków, gdy zasiadali do biesiady i przystrajali nimi tyrsy (laski Dionizosa); sądzono, że fiołki chronią od upicia się, od migreny i kociokwiku.

Fiołek w chrześcijaństwie — w śrdw. symbol wyznawcy, wdowy, ascety, skromnej cnoty i pokory.
Matki Boskiej oraz Chrystusa (z uwagi na fioletową barwę, kolor Męki Pańskiej).
Atrybut św. Finy z San Gimignano, z której łoża, gdy zmarła w 1253 w wieku lat piętnastu, miały wyrosnąć białe fiołki.

Fiołek — nietrwałość, przemijanie.
„Fiołek młodocianej wiosny, wczesny, lecz wątły, luby, lecz nietrwały, woń, tylko kilka chwil upajająca, nic więcej” (Hamlet 1,3 Szekspira, tł. J. Paszkowskiego).

Fiołek — kwiat żałobny, nagrobny. „Spuśćcie ją (tj. Ofelię) do grobu, niechaj z tych pięknych, nieskalanych szczątków fiołki wykwitną!” (Hamlet 5,1 Szekspira, tł. jw.).
„Fiołek na grobie tyrana” (Aylmer’s Fieid Tennysona), tj. Nerona, gdzie nieznana ręka kładła co noc fiołki.

Fiołek — aromat.
W tradycji gr. piękne piersi kobiece to iokolpos ’piersi fiołkami (pachnące)’.
„Napawać wonią pachnący fiołek (…) śmiesznym jest zbytkiem i czczym marnotrawstwem”
(Król Jan 4,2 Szekspira, tł. St. Koźmian).
„Gdyby fiołki i konwalie zamiast pachnąć grać umiały, byłaby to muzyka Szopena”
— (Nonsens 3—5 Leopolda Staffa).

Fiołek — skromność.
Przysłowie: Skromny jak fiołek. „Fiołki skromne, lecz czystsze, lecz słodsze nad wzrok Junony i oddech Cytery” (Zimowa powieść 4,3 Szekspira, tł. L. Uiricha).
Piosenka lud.: „Hejże ino, fiołecku leśny, cemu żeś się nie rozwinął wcześniej!
Inoś cekoł, jaze rosa zyńdzie, jaz dziewcyna za insego wyńdzie”.

Fiołek — zwiastun wiosny, wiosna.
Przysłowie: Miły jak fiołek na wiosnę. „Jakież dziś fiołki zdobią zielone łono nowej wiosny?”
(Ryszard H 5,2 Szekspira, tł. St. Koźmiana).

Fiołek — piękno. „Wy, śliczne dzieci Ziemi i Słońca” (The Shepherd to the Flowers Sir Waltera Raieigha), o fiołkach.
,,Omszałym kamieniem na poły ukryty od oka, fiołek piękny jak gwiazda samotnie świecąca z wysoka”.
(She Dwelt Among the Untrodden Ways Williama Wordswortha).
„Ze wszystkich ziemi najcudniejszy płodów, ty oczko wiosny, ty zorzo ogrodu, modry fiołku”
(Zabawy przyjemne i pożyteczne 31, 1779 r).
„Wolę polskie gówno w polu niż fiołki w Neapolu” („Patriota” Kazimierza Tetmajera) — iron. o szowiniście.

Fiołek — zaduma. „Zadumo fiołków pobożna!” (Hymn do barw 97 L. Staffa).
W języku kwiatów: (fiołek biały) szczerość, skromność, niewinność; (szkarłatny) — myślę o tobie;
(żółty) — prostacze szczęście; cnota; (niebieski) — miłość, wierność.

Kapral Fiołek, fr. caporal Yiolette — Napoleon I w czasie pobytu na wyspie Elbie
(1814—15); obiecywał on tam przyjaciołom, że zjawi się we Francji wraz z fiołkami.
Jego zwolennicy w kraju wznosili toasty ze słowami: „Za kaprala Fiołka!”

Fioł(ek) — mania, hyś, bzik, dziwactwo. Fiołek i kółko (na czole) — ktoś niespełna rozumu.
Mieć fioła (a. fiołki w głowie).

W astrologii: znak i gwiazdozbiór Barana.
Fiołek w godłach stanów USA: Illinois, New Jersey, Wisconsin, Rhode Island.
źródło

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Słodki fiołek - fiołek wonny - wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym rośnie w Europie, Azji i północnej Afryce.
W przemyśle perfumeryjnym wykorzystuje się głównie fiołek uprawiany we Włoszech i we Francji tzn. fiołek Parma i fiołek Victoria.
Najwięcej fiołków uprawia się obecnie we Francji w rejonie Tuluzy oraz Grasse.
Jedna z plantacji w okolicach miasta fiołków Tourettes sur Loup to ponad 12 hektarów kwiatów.
Fiołki uprawia tam od 1880 roku 11 rodzin plantatorów.

W produkcji perfum wykorzystywane oprócz kwiatów są również liście, które mają ziołowy zapach z nutami ziemi.
Najwięcej absolutu z fiołkowych liści jest obecnie destylowane w Egipcie.
Kwiaty mają bogaty, słodki kwiatowy zapach.
Często mieszany on jest z tuberozą, bazylią, hiacyntem.
Naturalny olejek jest bardzo kosztowny.
Coraz częściej stosuje się syntetyczny olejek fiołkowy.
W kompozycjach zapachowych fiołek zawarty jest najczęściej w nucie serca.

Olejek fiołkowy wykorzystano w produkcji między innymi:
L’Origan - Coty (1905),
Quelques Fleurs - Houbigant (1912),
L’Heure Bleue - Guerlain (1912),
Soir de Paris - Bourjois (1928),
Le Dix - Balenciaga (1947),
L’air du Temps - Nina Ricci (1948),
L'Interdit - Givenchy (1957),
1000 - Jean Patou (1972), Paris - Yves Saint Laurent (1983),
Paloma Picasso - Paloma Picasso (1984),
Shiseido Féminité du Bois (1992)
, Bois de Violette - Serge Lutens (1992),
źródłó

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Fiołek leśny (Viola reichenbachiana)
Gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych.
Występuje w Azji (Turcja, Indie, Pakistan), Afryce Północnej (Algieria, Maroko) i w całej niemal Europie.
Pospolity w południowej i środkowej Europie, w Polsce występuje pospolicie na całym niżu i w niższych położeniach górskich.
Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
Bylina, hemikryptofit.
Kwitnie od kwietnia do czerwca.
Bezwonne kwiaty zapylają pszczoły, zwabione barwnymi kwiatami i nektarem zbierającym się w ostrodze.
Posiadające elajosom nasiona roznoszone są najczęściej przez mrówki.
Siedlisko: lasy liściaste, mieszane i iglaste, na glebach próchniczych i luźnych, chętnie na podłożu wapiennym.
W górach występuje tylko do regla dolnego
źródło

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Fiołek wonny (fiołek pachnący) (Viola odorata L.)
Gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych.
Występuje w stanie dzikim w Europie, w zachodniej Azji (Cypr, Turcja) i północnej Afryce (Makaronezja, Wyspy Kanaryjskie).
W Polsce średnio pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich. Uprawiany i często dziczejący.
Fiołek wonny jest byliną o krótkim, pełzającym kłączu z rozłogami.
Osiąga wysokość 5-10 cm.
Liście sercowate lub nerkowate, karbowane.
Kwiaty wonne ciemnofioletowe, rzadziej różowe lub białe z ostrogą.
Kwitną od marca do kwietnia.
Owocem jest trzykomorowa torebka.
Występuje rozproszony na obszarze całego kraju w suchych zaroślach, suchych łąkach i lasach.

Zastosowanie
Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski: Ziele fiołka wonnego z korzeniami (Herba Violae odorate cum radicibus)  zawiera wiolinę, wiolatozyd, pochodne delfinidyny (wiolanina), olejek eteryczny, którego głównym składnikiem jest iron, saponiny triterpenowe, śluz.
Działanie: działa wykrztuśnie, napotnie, moczopędnie, odkażająco, żółciopędnie i rozkurczowo.
Upłynnia zalegający śluz w drogach oddechowych, ułatwiając jego wydalenie.
Przedawkowanie powoduje nudności, wymioty i biegunkę.
Zbiór i suszenie: w porze kwitnienia.
Surowiec suszy się w temp. 20-40 stopni

Sztuka kulinarna: liście fiołka można dodawać do wiosennych zup.
Kwiaty dawniej kandyzowano, produkowano z nich syrop na kaszel oraz używano ich do aromatyzowania octu.
Uprawiany jako roślina ozdobna ze względu na swój bardzo przyjemny zapach oraz piękne kwiaty.

Ciekawostki
Olejek eteryczny jest używany w kosmetyce, między innymi w perfumach, gdzie oznacza nutę serca.
Już w starożytnej Grecji uważano fiołek za święty kwiat, w cudowny sposób pojawiający się w święcie wiosny.
Wierzono w jego właściwości chłodzące, antyepileptyczne i uśmierzające ból głowy – często pleciono z fiołków wieńce noszone później na głowie, by zapobiec bólom głowy.    
Fiołek symbolizował miłość, ale przede wszystkim pokorę, wdowieństwo i ascezę, dlatego w literaturze religijnej Matka Boska bywała określana jako fiołek pokory                  
Wg mitologii greckiej kwiat fiołka miał wyrosnąć z krwi Ajaksa.
Jest też symbolem Aten, od kiedy Arystofanes nazwał je miastem fiołkami zwieńczonym (Wł. Kopaliński domniemuje, że jest to gra słów od greckiego íon, oznaczającego fiołek  oraz Íōn, czyli imienia legendarnego króla Aten i protoplasty Jonów).
Kapralem Fiołkiem nazywano Napoleona I, który na Elbie miał obiecywać przyjaciołom i zwolennikom, że powróci do Francji, kiedy zakwitną fiołki.
źródło

Fiołek wonny
W starożytnej Grecji fiołek uważano za święty kwiat, wierzono w jego właściwości „chłodzące” i uśmierzania bólu głowy.
Jeśli obdarowujemy kogoś fiołkami, oznacza to, że często o nim myślimy.
Fiołek w perfumach symbolizuje nutę serca.
Dawniej używano jego liści, żeby przywrócić dobrą pamięć.
Codziennie dodawaj do sałatek liść fiołka wonnego.

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Fiołek psi (Viola canina L.)
Gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych.
Występuje w Azji, Europie, Afryce Północnej (Maroko) i na Grenlandii.
W Polsce pospolity.
Bylina, często z wieloma łodygami, tworząca kępki o wysokości 3-40 cm.
Siedlisko: lasy, zbocza, zarośla, przydroża.
źródło

[Krystyna]

Fiołek przedziwny (Viola mirabilis L.)
Gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych.
Występuje w Azji i Europie
W Polsce dość pospolity, rośnie na niżu i w niższych położeniach górskich
Roślina trwała; wysokość 10-20 cm.
Pierwsze kwiaty wyrastają z kątów liści odziomkowych, późniejsze z łodygi.
Są bladoniebieskie, o słabym zapachu, dolny płatek z ostrogą.
Boczne płatki odstają w dół nie nakrywając górnego płatka.
Szyjka słupka naga.
Działki kielicha ostre.
Ciekawostki
Nazwa gatunkowa rośliny pochodzi stąd, że oprócz najpierw pojawiających się typowych kwiatów, roślina wytwarza później kwiaty klejstogamiczne nie posiadające korony.
Roślina lecznicza
zawiera estry kwasu salicylowego.
Dawniej wykorzystywana w medycynie ludowej.
źródło

[Krystyna]

Fiołek alpejski (Viola alpina)
Gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych.
Występuje w Karpatach i wschodnich Alpach, w Polsce tylko w Tatrach.
Często nazywa się nieprawidłowo fiołkiem alpejskim inny, uprawiany jako roślina ozdobna gatunek rośliny – cyklamena perskiego.
Bylina.
Kwitnie od czerwca do lipca, kwiaty owadopylne.
Występuje na halach, w piętrze kosówki i w piętrze alpejskim.
Często rośnie na skałach (tylko wapiennych), w szczelinach skalnych.
Roślina  wysokogórska i wapieniolubna

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Fiołek polny (Viola arvensis Murr.)
Pochodzi z Azji, Europie i Afryce Północnej, rozprzestrzenił się też gdzie indziej  od niżu po piętro subalpejskie.
W Polsce roślina pospolita, prawdopodobnie archeofit
Roślina jednoroczna lub dwuletnia.
Kwitnie od maja do jesieni.
Nasiona wypadają z dojrzałych torebek i są roznoszone przez mrówki (myrmekochoria), (endochoria).
Jedna roślina może wydać kilka tysięcy nasion
Ponieważ nie są trawione, mogą być także roznoszone przez zjadające je zwierzęta.          
Siedlisko: pola uprawne, miedze, przydroża, siedliska ruderalne.
Nie jest wymagającą rośliną, rośnie praktycznie wszędzie, w uprawach rolnych jest chwastem.

Zastosowanie
Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski: cała roślina.
Skład: ziele zawiera niewielką ilość alkaloidów, barwników, cukrów, kwasu winowego, ziele i korzeń zawierają dużo saponin.
Działanie: moczopędnie, odtruwająco, stosuje się w chorobie wieńcowej oraz nadciśnieniu, w medycynie ludowej stosowany przeciwko trądzikowi młodzieńczemu.
źródło

[Krystyna]

Fiołek błotny (Viola palustris)
Nazwy zwyczajowe: podlaseczka, fiołek podlaszczka, podleszczyk.
Występuje prawie w całej Europie, z wyjątkiem południowego wschodu.
W Polsce częsty na niżu, rzadszy w górach po piętro regla górnego.
Roślina wieloletnia, drobna i delikatna, do 15 centymetrów wysokości.
Kłącze wytwarza długie, podziemne rozłogi.
Kwitnie od czerwca do lipca. Siedlisko: bagna, torfowiska,
źródło

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Fiołek dwukwiatowy (Viola biflora L.) 
Występuje w górach Azji, Europy i Ameryki Północnej oraz na obszarach arktycznych.
W Polsce występuje w Sudetach i Karpatach
Bylina.10-12cm.
Kwitnie od maja do czerwca.
Nasiona roznoszone są przez mrówki (myrmekochoria).
Wbrew swojej nazwie nie zawsze ma 2 kwiaty, często 1 lub 3.
Niektóre kwiaty nie rozwijają się, pozostając na etapie pąka.
Następuje w nich samozapylenie.
Rośnie w wilgotnych, górskich lasach, na wilgotnych skałach, i nad brzegami potoków.
W Tatrach występuje od regla dolnego aż po najwyższe piętro turniowe (do 2500 m n.p.m.).
Gatunek cieniolubny.
źródło

[Krystyna]

Fiołek bagienny (Viola uliginosa) 
Występuje od wschodnich Niemiec po centralną Rosję, od południowej Szwecji po północno-zachodnią Chorwację.
Bylina, hemikryptofit.
Kwitnie w kwietniu i maju.
Rośnie na brzegach strumieni, na terenach z wysiękami wodnymi, najczęściej w obrębie zbiorowisk łęgowych.
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną.
źródło

[Krystyna]

Fiołek Kitaibela (Viola kitaibeliana Schultes)
Występuje w stanie dzikim w Europie.
W Polsce roślina rzadka, prawdopodobnie występuje tylko w południowej części kraju jako gatunek zawlekany
Łodyga
Gęsto omszona, pokładająca się lub wzniesiona o wysokości 2-20 cm. Jest pojedyncza, lub rozgałęziająca się u samej nasady.
Liście
Małe, łopatkowate, tępe. Łatka szczytowa przylistków bardzo podobna do blaszki liściowej, i prawie tak samo duża, łatki boczne są wąskie, krótkie i głęboko wcięte.
Kwiaty
Kwiaty długości 4-8, rzadko 10 mm. Płatki kremowobiałe do żółtych, krótsze od działek kielicha
źródło

[Krystyna]

Fiołek biały (Viola alba Besser)
Występuje na trzech kontynentach
Afryka: Algieria, Maroko, Tunezja
Azja: Cypr, Iran, Irak, Syria, Turcja, Azerbejdżan, Gruzja, Rosja (Kaukaz Północny, Dagestan), Turkmenistan
Europa: Albania, Austria, Bułgaria, Czechy, Francja, Grecja, Hiszpania, Mołdawia, Polska, Rumunia, Słowacja, Szwajcaria, Szwecja, Ukraina, Węgry, Włochy, dawna Jugosławia
źródło

[Krystyna]

Fiołek trójbarwny (Viola tricolor L.)
Nazwy ludowe: bratek polny, macoszka, sierotki, kwiatek Świętej Trójcy.
Występuje w stanie dzikim w Europie i Azji (Zachodnia Syberia, Turcja, Iran).
W Polsce pospolity.
Wysokość: 10-30 cm.
Roślina jednoroczna lub dwuletnia, owadopylna, kwitnie od czerwca do września.
Nasiona rozsiewane są przez mrówki (myrmekochoria).
Siedlisko: pola, przydroża, łąki, wzgórza, ogrody (chwast).
Preferuje stanowiska suche o glebach piaszczystych, często ubogich.
Gatunek kwasolubny, roślina wskaźnikowa gleb kwaśnych
Występuje w kilku podgatunkach
np. Ze skrzyżowania V. tricolor, V. lutea (fiołek żółty) i V. altaica otrzymano popularne, dwuletnie bratki – fiołek ogrodowy (Viola ×vittrockiana Gams. ex Kappert).

Zastosowanie
Roślina lecznicza:
Surowiec zielarski :
cała roślina (Herba Violae tricoloris).
Zawiera wiolutozyd, saponiny triterpenowe, śluz, alkaloid wiolinę (w korzeniach), fenolokwasy (kawowy, protokatechowy, gentozynowy, waniliowy i in.), rutynę                    
Działanie :
reguluje przemianę materii, działa moczopędnie, zmniejsza łamliwość naczyń krwionośnych.
Stosuje się go w zapaleniach pęcherza moczowego, kamicy moczowej, uszkodzeniu nerek przez substancje toksyczne (również przez uboczne działanie antybiotyków), w chorobie gośćcowej, trądziku młodzieńczym, wykwitach skórnych, tak zwanych wysypkach uczuleniowych, nadciśnieniu tętniczym i chorobach siatkówki oka.
Zbiór i suszenie :
Ziele ścina się latem, suszy rozłożone jedną warstwa w miejscu ciepłym, ale nie na słońcu

Roślina ozdobna, uprawiana zwykle jako dwuletnia.
Oprócz typowej formy w uprawie istnieją kultywary, m.in. `Bowles Black` posiadający jedne z najciemniejszych (niemal czarne) kwiaty wśród wszystkich roślin
<!-- m --><a class="postlink" href="http://pl.wikipedia.org/wiki/Fio%C5%82ek_tr%C3%B3jbarwny">http://pl.wikipedia.org/wiki/Fio%C5%82e ... %B3jbarwny</a><!-- m -->

Herbata o gorzkim smaku sporządzona ze świeżych lub suszonych kwiatów fiołka trójbarwnego była używana na wiele dolegliwości zdrowotnych.
W swoim zielniku z 1597 roku zielarz John Gerard cytował następujące opinie medyczne odnoszące się do tego zioła: fiołek jest efektywny w leczeniu konwulsji u niemowląt, jest znakomitym środkiem leczniczym w czasie infekcji płuc, oraz pisał o skuteczności zioła w leczeniu strupów, swędzenia, wrzodów.
Herbatka ziołowa z fiołka trójbarwnego była na porządku dziennym w medycynie ludowej.  
Za pomocą tej herbatki obniżano gorączkę.
Zioła tego używano jako środka przeczyszczającego, wykrztuślnego, uspokajającego.        
Wyciągiem z fiołka trójbarwnego płukano jamę ustną oraz gardło.
Fiołka trójbarwnego używano do oczyszczania krwi lub jako środka skutecznego w pozbywaniu się wszelkich substancji toksycznych z organizmu.
Fiołek trójbarwny posiada właściwości moczopędne oraz regulujące przemianę materii.        
Dzięki obecności rutyny ma działanie zmniejszające łamliwość naczyń krwionośnych.

KOMBINACJE ZIÓŁ
Na problemy związane z płucami fiołek trójbarwny może być używany z podbiałem pospolitym.
Na problemy skórne fiołek trójbarwny jest używany z czerwoną koniczyną, pokrzywą oraz lepczycą (przytulia czepna).
Na zapalenia pęcherza moczowego fiołek trójbarwny może być łączony z buchu i perzem.
źródło

[Krystyna]

[ATTACHMENT NOT FOUND]
Bratek polny
Attys był bardzo pięknym młodzieńcem – hermafrodytą.
Kochało go wiele kobiet, ale on pragnął być jedną z nich.
Błagał bogów, by zmienili mu płeć, ci jednakże – głównie boginie – stanowczo się temu sprzeciwili.
Panie Olimpu wolały go bowiem jako mężczyznę – niejedna się w nim przecież podkochiwała…

Zresztą także nimfy i zwykłe śmiertelniczki wodziły za nim oczami. Udręczony niechcianymi zalotami Attys pozbył się w końcu swej męskości przez samokastrację i umarł.
Z kropli jego krwi wyrosły fiołki.
Inna grecka legenda głosi, że stworzył je Zeus dla ukochanej nimfy Io.
Gdy jego żona Hera dowiedziała się o ich romansie, zaczęła ją prześladować.
Zeus, by ukochaną ukryć, zmienił ją w jałówkę, ale Hera odkryła podstęp i nasłała na rywalkę gzy.
Przerażona Io uciekała przed nimi, a Zeus, by umilić jej drogę, wyczarowywał pod jej kopytami drobne ślicznie pachnące kwiatki…
Jedno jest pewne – Grekom fiołki kojarzyły się z urodą i miłością, choć nie zawsze szczęśliwą.
Co do urody – nie mylili się – kwiaty te potrafią o nią zadbać, poprawiając zwłaszcza stan naszej cery.

Istnieje wiele odmian fiołków – polne, wonne, ogrodowe, afrykańskie, alpejskie…
Są urocze i pięknie pachną.
Do celów leczniczych i kosmetycznych wykorzystywany jest jednak najpospolitszy z nich – fiołek trójbarwny, czyli bratek, zwykły chwast rosnący u nas i w innych krajach Europy na miedzach, ścierniskach, w zaroślach i przy drogach.
Wobec dużego zapotrzebowania na surowiec leczniczy uprawia się go często na plantacjach zielarskich.
Inne jego nazwy to dziki bratek, macoszka polna, sierotka, kwiat św. Trójcy oraz wdówka.

Jest rośliną jednoroczną, a niekiedy dwuletnią, o kanciastej pełzającej łodydze pokrytej sercowatymi listkami.
Pojedyncze grzbieciste fioletowo-żółte kwiatki zakwitają na długich szypułkach w kątach liści.
Są one zaopatrzone w długą ostrogę.
Kwitnie od połowy kwietnia do października.
Podobno najsilniejsze działanie uzdrawiające wykazują bratki z niebieskimi płatkami.

Do celów leczniczych służy ziele bratka, które ścina się na początku kwitnienia, kiedy nie ma jeszcze torebek nasiennych, na wysokości kilku centymetrów nad ziemią tak, aby pozwolić na odrost i ponowny zbiór w ciągu lata.
Schnie łatwo, rozłożone cienką warstwą, w temperaturze nie przekraczającej 40 stopni C.
Zawiera flawonoidy (m.in. rutynę), saponiny, garbniki, substancje śluzowe, witaminę C, karotenoidy, niewielkie ilości olejku eterycznego, kwasy organiczne (m.in. kwas salicylowy) oraz związki mineralne zasobne w magnez.

W medycynie i kosmetyce fiołek trójbarwny zaczęto stosować dopiero w XVI wieku.
Używano go głównie jako środka „czyszczącego krew”, a także przy zapaleniach płuc i w chorobach skóry.
Syreniusz pisze, że potłuczonym zielem bratka okładano przepuklinę u dzieci.
Ziele fiołka przykładano również na rany i wrzody, ma bowiem właściwości gojące podobnie jak żywokost.
Sokiem zmieszanym z miodem nacierano ciało przy pojawieniu się krost lub świerzbu, a także pito go przy dychawicy i żółtaczce.
Gotowany w mleku podawano dojrzewającym panienkom dla piękności cery.

Współczesne lecznictwo stosuje ziele bratka jako środek moczopędny oraz ogólnie oczyszczający i odtruwający organizm.
Napar z niego powinny pić osoby mające problemy z cerą – usuwa bowiem toksyczne produkty przemiany materii, co poprawia wygląd skóry.
Przetwory z bratka zalecane są przy trądziku młodzieńczym, wysypkach wywoływanych uczuleniem na leki i niektóre pokarmy oraz przy kamicy nerkowej i reumatyzmie.
Jest także skutecznym lekiem napotnym i wykrztuśnym, zwłaszcza w mieszankach z podbiałem, anyżem, malwą czy tymiankiem.
Ponadto wzmacnia ścianki naczyń włosowatych i z tej racji używa się go w okulistyce jako środka łagodzącego stany zapalne siatkówki i naczyniówki.

W warunkach domowych naparu z fiołka trójbarwnego używa się najczęściej do leczenia wyprysków u dzieci i młodzieży, powstałych na tle niewłaściwej przemiany materii, a u osób dorosłych – odwaru przy skąpomoczu, obrzękach nóg, miażdżycy, a nawet nadciśnieniu.
Zewnętrznie ziele dobrze sprawdza się w tonikach i maseczkach – oczyszcza, wygładza i uelastycznia skórę.

Odwaru z fiołka używa się też jako środka napotnego z dodatkiem kwiatów bzu czarnego, lub jako środka wykrztuśnego przy schorzeniach górnych dróg oddechowych.
Przy złej przemianie materii można także podawać zmielone ziele w formie proszku po 1 łyżeczce 3 razy dziennie.
Podobnego w działaniu surowca dostarcza również pokrewny gatunek – fiołek polny (Viola arvensis) o żółtawo-białych kwiatkach.
T.L-M.
źródło

Fiołek trójbarwny zawiera bardzo dużo witaminy C. Liście mają jej więcej niż wszelkie warzywa – można dodawać je do sałatek.
Kwiatki ma delikatne, najczęściej w kolorze fioletu, boczne i dolny – żółte.
W kuchni wykorzystuje się kwiatki, które zbieramy od kwietnia do października.
Bratek dobrze komponuje się w sałatkach, daniach warzywnych, zupach, sałatkach owocowych, może być również zatopiony w kostkach lodu i podany do napoju.
Reguluje przemianę materii, wzmacnia naczynia krwionośne, ma działanie moczopędne i odtruwa organizm.
Bratki maja zastosowanie w infekcjach dróg moczowych, nadciśnieniu i chorobach oczu.
Picie herbatki z bratków poprawia cerę i jest niezastąpione w leczeniu trądziku młodzieńczego.
źródło

[Krystyna]

Cukier fiołkowy
Składniki:
cukier
kwiaty fiołka
Wykonanie:
Do słoika na przemian wkładać cukier i fiołki (lekko ugniatając).
a następnie..można.. na papierze pergaminowym do piekarnika nagrzanego do 3o stopni...do wysuszenia cukru i ponownie do słoiczka...
wiecej tutaj
Konfitura z płatków fiołków
Galaretka fiołkowa

[Krystyna]

   
Zdjęcia: Flora Press, StockFood/Free, Shutterstock

Fiołki są jadalne i bardzo zdrowe.
Warto z wazonu przenieść je do kuchni. Zdjęcia: Flora Press, StockFood/Free, Shutterstock

Które fiołki są jadalne?

Nie licząc cudzoziemców, jak fiołek afrykański czy alpejski, to jadalne są wszystkie. 

I te z ogrodu, czyli popularne bratki, i jasnofioletowe z lasu, i żółte polne. 

Ale najsmaczniejsze (i najzdrowsze!) są fiołki wonne. 

Najpiękniej pachną zebrane w kwietniowy, słoneczny dzień. 

I właśnie te idealnie nadają się na konfitury i syropy.

Jakie dania można przyrządzić z fiołków?

Z fiołków możemy przyrządzić lody czy nadzienie do słodkich bułeczek. 
Aromatyzuje się nimi ocet i cukier, bo mają nie tylko słodko-kwaśny smak, ale także zniewalającą woń. 
Pewnie dlatego uchodzą za afrodyzjak. 
W starożytnej Grecji dodawały je do potraw hetery, najwykwintniejsze panie lekkich obyczajów. 
Podobno zapach fiołkowych kwiatów pomaga przy poalkoholowym bólu głowy, a nawet migrenie. 
Warto również jeść liście. 
Najlepiej w sałatkach, bo smakują podobnie jak roszponka, ale pasują też do lekkich warzywnych zup. 
Dodajemy je posiekane tuż przed podaniem, jak natkę pietruszki. Podobnie jak ona mają mnóstwo witaminy C i tak samo nie lubią wysokich temperatur.

Jak zbierać fiołki?
Fiołki wonne rosną na łąkach i w lasach, w zaroślach i na wzgórzach. 
Ponieważ nie są pod ochroną, można je zbierać do woli. 
Warto jednak zrywać tylko po dwa, trzy liście i tyle samo kwiatów z jednego krzaczka. 
Dzięki temu roślina da radę urodzić nasiona, które rozsiewają mrówki. 
Fiołki możemy mieć też we własnym ogródku. 
Uprawia się je bardzo prosto. Lubią półcień i towarzystwo drzew oraz krzewów.
 Chociaż cenią żyzną ziemię, bogatą w azot, wystarczy im też zwykła, lekka gleba.
Nasiona wysiewa się do gruntu w październiku. 
Przed zimą przykrywa się rabatkę gałązkami iglaków, żeby młode roślinki nie przemarzły. 
Jeszcze prościej wyhodować je z sadzonek. 
W maju, gdy tylko przekwitną, trzeba uszczknąć kilka kępek z łąki czy lasu i posadzić w ogrodzie. 
Tym bardziej że według starego zwyczaju taki „skradziony” kwiatek będzie rósł dużo lepiej niż kupiony.

Herbatka z fiołków na zdrowie
Kogo dopadnie kaszel, może popijać fiołkowy napar, najlepiej z migdałami czy suszonymi morelami. 
Wtedy witamina C z listków sprawi, że żelazo z bakalii lepiej się wchłonie. 
Weź po łyżeczce kwiatów i liści, zalej szklanką wrzątku i parz 5 minut. 
Aromatyczną herbatką z fiołków można też płukać usta. 
Nie tylko odświeża oddech, ale również łagodzi stany zapalne.
źrodlo
źródło

[Krystyna]

   
Herbata Ziołowa-Fiołek Dziki
Fiołki, pachnące fiołki - zwiastuny wiosny z wielkim efektem
Mówi się, że Fiołek lub Pachnący Fiołek pomaga złagodzić objawy jako lekarstwo, działając na kaszel, astmę, niepokój i choroby skóry.
„ Idzie wiosna, niebo się śmieje , świat jest w fiołkach” pochodzi z pióra słynnego poety Theodora Storma. 
Często pachnący fiołek był wymieniany jako mały wiosenny kwiat w wierszach i śpiewany w piosenkach. 
Fiołek był nawet czczony jako roślina lecznicza na wiedeńskim dworze cesarskim. 
Cały dwór został wyprowadzony, aby powitać pierwszego fiołka z łąk naddunajskich. 
Porządna dziewczyna mogłaby to wybrać. 
Fiołki są atrybutem dziewic i czułej miłości. We Francji na polach rozsypano fiołki, by ostatecznie odstraszyć wiosnę. 
Ten zwyczaj jest nadal praktykowany w niektórych miejscach dzisiaj.

Herbata z Dzikiego Fiołka
Możesz zrobić herbatę zarówno z kwiatów, jak i liści lub tylko z kwiatów. 
Liście smakują trochę mocniej, ale kwiaty mają ładniejszy kolor! 
Aby zrobić herbatę fioletową, po prostu umieść łyżkę lub dwie świeże, czyste fioletowe kwiaty w filiżance herbaty. 
Zalać wrzątkiem i pozostawić na około 10 minut. 
Kwiaty mają piękny niebieskawy kolor, który pogłębia się do fioletu, im więcej fiołków używasz.
Odcedź kwiaty i wypij. 
Można dodawać trochę miodu, zwłaszcza jeśli mam podrażnienie gardła. 
To bardzo kojące połączenie. 
Dodaj kilka liści, jeśli chcesz mocniejszej herbaty
źródło
źródlo